Η επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο βρίσκει την Ευρώπη σε μια στιγμή πολιτικής και οικονομικής αστάθειας. Οι ηγέτες της Ε.Ε. μπορούν να ελπίζουν ότι ο επόμενος Πρόεδρος των ΗΠΑ δεν θα εφαρμόσει με όλα όσα τους έχει απειλήσει.
Ωστόσο, εάν το κάνει, η ικανότητα της Ευρώπης να αντιμετωπίσει το σοκ, θα παρεμποδιστεί από την εμβάθυνση των εσωτερικών διαιρέσεων. Ειδικότερα και σύμφωνα με το Reuters, οι δύο σαφέστερες συνέπειες της νίκης του Ντόναλντ Τραμπ στις ΗΠΑ για την Ε.Ε. είναι ένας πιθανός πόλεμος δασμών και το τέλος της στρατιωτικής υποστήριξης των ΗΠΑ προς την Ουκρανία.
Ακόμα, τονίζεται ότι ο Ντόναλντ Τραμπ είπε – μεταξύ άλλων – στις πρώτες του δηλώσεις ως εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ τα εξής: «Η Αμερική μάς έδωσε μια άνευ προηγουμένου και ισχυρή εντολή».
Τα αμερικανικά και ευρωπαϊκά συμβόλαια μελλοντικών μετοχών και το δολάριο εκτινάχθηκαν, ενώ οι αποδόσεις των αμερικανικών κρατικών ομολόγων εκτινάχθηκαν σε υψηλό τεσσάρων μηνών. Το ευρώ, από την άλλη, υποχώρησε κατά 1,7% στις πρώτες ευρωπαϊκές συναλλαγές.
Δασμοί και ΝΑΤΟ στις προτεραιότητες του Ντόναλντ Τραμπ
Ο γενικός δασμός 10% σε όλα τα εισαγόμενα αγαθά που υποστήριξε ο Ντόναλντ Τραμπ κατά την προεκλογική περίοδο στις ΗΠΑ θα είχε αρνητικό αντίκτυπο 0,1% στο ΑΕΠ της Ε.Ε., σύμφωνα με πρόσφατο έγγραφο του London School of Economics and Political Science. Παρ' όλα αυτά, το πλήγμα για τη Γερμανία, της οποίας η κύρια εξαγωγική αγορά είναι οι ΗΠΑ, θα ήταν διπλάσιο από το ποσοστό σε όλη την Ε.Ε., λαμβάνοντας υπόψη ότι ο Ντόναλντ Τραμπ έχει προβάλει πολύ μεγαλύτερες εισφορές στις εισαγωγές αυτοκινήτων.
Με άλλα λόγια, οι Βρυξέλλες ενδέχεται να δυσκολευτούν να σχηματίσουν ένα ενιαίο μέτωπο. Ο νέος Αμερικανός Πρόεδρος θα συνεχίσει, επίσης, την προσπάθειά του να βάλει τους Ευρωπαίους να πληρώνουν περισσότερο για τη δική τους στρατιωτική προστασία. Τα περισσότερα μέλη της Ε.Ε. που είναι και μέλη του ΝΑΤΟ, τήρησαν, πέρσι, την υπόσχεσή τους να δαπανούν τουλάχιστον το 2% του ΑΕΠ για την άμυνα.
Ωστόσο, ο Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να τους υπενθυμίσει ότι εξακολουθούν να είναι σε καλό δρόμο μόνο για να δαπανήσουν, φέτος, συλλογικά περίπου 400 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΝΑΤΟ, σε σύγκριση με το συνολικό ποσό των 755 δισεκατομμυρίων δολαρίων των ΗΠΑ.
Ρωσία και Ουκρανία εντείνουν τις διαιρέσεις στην Ε.Ε.
Η Ουκρανία θα είναι η πιο άμεση πηγή στρατηγικής ανησυχίας για την Ευρώπη, η οποία θα μπορούσε να μείνει μόνη της στον πόλεμο ενάντια στη Ρωσία. Ο Ντόναλντ Τραμπ θα μπορούσε να προσπαθήσει να τηρήσει την υπόσχεσή του και έτσι να μεσολαβήσει για την ειρήνη στην περιοχή, αφού μιλήσει με τον πρόεδρο της Ρωσίας, Βλαντίμιρ Πούτιν. Ωστόσο, οι προοπτικές για άμεση επιτυχία είναι μικρές. Η Ε.Ε. διαθέτει τα οικονομικά μέσα για να στηρίξει το Κίεβο, το οποίο υπολογίζει ότι χρειάζεται έως και 40 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως, ή μόλις το 0,2% του ΑΕΠ της Ε.Ε., για να συνεχίσει να αγωνίζεται.
Βέβαια, η Ε.Ε. θα δυσκολευτεί να αντικαταστήσει την κρίσιμη στρατιωτική βοήθεια που έχει στείλει η Ουάσινγκτον στην εμπόλεμη χώρα. Το ζήτημα της Ρωσίας θα εντείνει τις διαιρέσεις εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η Ουγγαρία και η Σλοβακία είναι υποστηρικτές του Βλαντίμιρ Πούτιν. Τα ανερχόμενα ακροδεξιά κόμματα στη Γαλλία και στη Γερμανία πιέζουν για μια πιο ήπια γραμμή με τη Μόσχα. Έτσι, με τις χώρες του πυρήνα της Ε.Ε. αποδυναμωμένες, λόγω των αντιλαϊκών κυβερνήσεων στο Βερολίνο και στο Παρίσι, η Ευρώπη θα δυσκολευτεί περισσότερο από την προηγούμενη φορά να αντιμετωπίσει την πρόκληση του Ντόναλντ Τραμπ.
Τι κάνει τις αγορές να… αισιοδοξούν
Οι πολιτικοί συχνά επικρίνονται για τις υποσχέσεις τους σε μια προεκλογική εκστρατεία επειδή συνήθως όταν εκλέγονται, δεν τις υλοποιούν. Στην περίπτωση της επιστροφής του Τραμπ στον Λευκό Οίκο, η αγορά ποντάρει κάπως σε αυτό.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το Fortune, οι οικονομικές πολιτικές του Ντόναλντ Τραμπ έκαναν θραύση στους ψηφοφόρους, αλλά προκάλεσαν πιο ανάμεικτες αντιδράσεις από αναλυτές και οικονομολόγους. Οι προτάσεις του Ντόναλντ Τραμπ για τη μετανάστευση και τους δασμούς, ειδικότερα, προκάλεσαν ερωτήματα σχετικά με το πώς θα λειτουργούσαν στην πράξη. Ωστόσο, οι ειδικοί γνωρίζουν τώρα ότι ο τέως Αμερικανός πρόεδρος θα επιστρέψει στο Οβάλ Γραφείο.
Έτσι, τις πρώτες πρωινές ώρες της Τετάρτης (6/11), ο Ντόναλντ Τραμπ ανακηρύχθηκε νικητής στις αμερικανικές εκλογές 2024, κερδίζοντας τουλάχιστον 277 από τους 270 εκλέκτορες που απαιτούνται. Οι αγορές ήταν ταραχώδεις, καθώς πολλοί αναλυτές δεν είχαν εκφράσει προεκλογικά την υποστήριξή τους είτε στην Κάμαλα Χάρις, την αντιπρόεδρο των ΗΠΑ και υποψήφια των Δημοκρατικών για τον Λευκό Οίκο, είτε στον Ρεπουμπλικάνο ηγέτη.
Καθώς οι οικονομολόγοι συνειδητοποίησαν πως ακόμη μία κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ θα γίνει πραγματικότητα, το οποίο ξεκαθάρισε, αφού είναι κάπως σίγουροι ότι τα πιο αιχμηρά σημεία των δεσμεύσεων του νέου Αμερικανού Προέδρου δεν θα υλοποιηθούν.
Ενόψει της διεξαγωγής των αμερικανικών εκλογών 2024, ο επικεφαλής οικονομολόγος της επενδυτικής τράπεζας UBS, Πολ Ντόνοβαν, είχε υποστηρίξει το εξής: «Οι αγορές φαίνεται να υποθέτουν ότι η προεκλογική ρητορική (ειδικά γύρω από τις απελάσεις και τους δασμούς) δεν θα μεταφραστεί πλήρως σε πολιτική. Το δυναμικό για κινήσεις στην αγορά εξαρτάται επομένως από τυχόν αναδυόμενα σήματα σχετικά με το πόσο δραματικές μπορεί να αποδειχθούν αυτές οι πολιτικές».
Πάντως, τα σχέδια Τραμπ για τους δασμούς περιλαμβάνουν φόρο 10% σε όλα τα αγαθά που εισάγονται στις ΗΠΑ, αλλά και την επιβολή δασμών κατά 60% στις εισαγωγές από την Κίνα. Ο επανεκλεγείς Αμερικανός πρόεδρος έχει καταστήσει σαφές ότι θέλει να επιβάλει τον φόρο ακόμη και σε ορισμένους από τους μεγαλύτερους εμπορικούς και πολιτικούς συμμάχους της Αμερικής, όπως η Ευρώπη, λέγοντας ότι τα έθνη θα πρέπει να πληρώσουν ένα «μεγάλο τίμημα».
Τέλος, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει πει ότι η κυβέρνησή του θα αναλάβει «τη μεγαλύτερη εγχώρια επιχείρηση απέλασης στην αμερικανική ιστορία».
Πηγή: ieidiseis.gr