Σοκάρει η δήλωση που είχε κάνει το 2017 ο πρόεδρος Μηχανοδηγών του ΟΣΕ Κωνσταντίνος Γενηδούνιας για το δυστύχημα με νεκρούς στο Άδενδρο, όταν και τότε το λάθος έγινε από έναν άνθρωπο και δεν υπήρχαν ούτε τότε δικλείδες ασφαλείας για να το αποτρέψουν...
«Δε μπορούμε να τα φορτώνουμε όλα σε ένα άνθρωπο επειδή έκανε ένα λάθος και να πεθαίνουν άλλοι τόσοι. Άνθρωπος είναι, άνθρωποι είμαστε όλοι και εσείς εδώ πέρα θα κάνετε λάθη. Έτσι δεν είναι; Τι σημαίνει ότι ένα λάθος θα στοιχίσει τις ζωές τόσων ανθρώπων; Που είναι τώρα όλοι τους; Να μιλήσουν;».
Είναι τα λόγια ενός νέου ανθρώπου που έχασε πατέρα και αδελφό στην τραγωδία των Τεμπών και λέει αυτό που είναι στα χείλη όλων. Ζητά απαντήσεις, αυτός, οι συγγενείς των θυμάτων, οι συγγενείς των αγνοουμένων, ολόκληρη η ελληνική κοινωνία.
Το λάθος του 59χρονου σταθμάρχη της Λάρισας αναμφισβήτητο. Μοιραίο. Και οι κατηγορίες εναντίον του βαριές. Αλλά τα ερωτήματα πολλά…
Γιατί δεν υπήρχαν δικλείδες ασφαλείας; Γιατί έχει καθυστερήσει τόσο πολύ να εγκατασταθεί το προηγμένο σύστημα τηλεματικής; Γιατί δεν έχει εφαρμόσει η χώρα τις ευρωπαϊκές οδηγίες; Γιατί έπρεπε να χαθούν τόσες ανθρώπινες ζωές για να ξεκινήσει αυτή η συζήτηση;
«Η Λάρισα δεν έχει τηλεδιοίκηση, είχε και φτάσαμε στο σημείο αυτή τη στιγμή να έχουμε κτίρια με εξοπλισμό τηλεδιοικήσεων μέσα τα οποία είναι σβηστά γιατί έξω τα συστήματα έχουν κοπεί έχουν καταστραφεί, έχουν λεηλατηθεί και τώρα γίνεται προσπάθεια ανάταξης», Παναγιώτης Τερεζάκης, σύμβουλος διοίκησης ΟΣΕ.
Αυτό που επισημαίνουν οι ειδικοί είναι ότι για να φθάσουμε σε αυτή την τραγωδία δεν αρκεί μόνο ένα λάθος. Πρέπει να συμβούν τουλάχιστον τρία.
Πέρα από τους λάθος χειρισμούς που οφείλονται στον ανθρώπινο παράγοντα, δεν λειτουργούσαν τα συστήματα τηλεδιοίκησης και φωτοεπισήμανσης λόγω διαχρονικών καθυστερήσεων στην αναβάθμιση των συστημάτων ασφαλείας όπως δεν λειτουργούσε το σύστημα εντοπισμού (gsm-r) των αμαξοστοιχιών, το οποίο θα έδινε την δυνατότητα στον σταθμάρχη που βρίσκεται η αμαξοστοιχία.
Όπως λέει στο MEGA ο πρώην σταθμάρχης Βόλου, εάν στην Λάρισα λειτουργούσε η τηλεδιοίκηση, η μοιραία σύγκρουση θα είχε αποφευχθεί.
Η τραγωδία στο Άδενδρο προειδοποιούσε
Στις 13 Μαΐου 2017 ένα άλλο σιδηροδρομικό δυστύχημα είχε συγκλονίσει την χώρα και προειδοποιούσε για το απαρχαιωμένο και ελλιπέστατο σύστημα.
Η επιβατική αμαξοστοιχία λίγο πριν φτάσει στο σταθμό του Αδένδρου μπήκε σε παρακαμπτήρια γραμμή με προβλεπόμενη ταχύτητα 60 χλμ την ώρα. Ο συρμός όμως κινούταν με διπλάσια ταχύτητα και εκτροχιάστηκε. Τραγικός απολογισμός 3 νεκροί και 10 τραυματίες. Ανάμεσα τους νεκρούς ήταν ο μηχανοδηγός, ο προϊστάμενος κίνησης και ένας επιβάτης.
Και τότε ο ανθρώπινος παράγοντας έπαιξε σημαντικό ρόλο. Το βασικό συμπέρασμα ήταν ότι ο μηχανοδηγός είχε αναπτύξει πολύ μεγάλη ταχύτητα. Και τότε όμως αν τα συστήματα ασφαλείας λειτουργούσαν θα είχαν κόψει την ταχύτητα του τρένου προτού μπει στην παρακαμπτήρια γραμμή.
Μετά το θανατηφόρο ατύχημα ο πρόεδρος μηχανοδηγών του ΟΣΕ, Κώστας Γενηδούνιας, ανέδειξε τα χρόνια προβλήματα που καλούνται να αντιμετωπίζουν οι εργαζόμενοι σε θέματα ασφαλείας.
«Εννοούμε την τηλεδιοίκηση που χαράσσει την πορεία των τρένων, τα φωτίσματα, αυτά που δείχνουν, υποδεικνύουν τις ενδείξεις και την αλλαγή της πορείας αλλά και με αυτές συμμορφώνονται στις αλλαγές τις ταχύτητας και το σύστημα έναντι του ανθρώπινου λάθους το ECTS και το ATP τα οποία έχουν εγκατασταθεί, έχουν πληρωθεί από τις αρχές της δεκαετίας του 20ΟΟ και σήμερα δεν λειτουργούν», δήλωσε.
Η καθυστέρηση
Από καθαρή τύχη, ένα δρομολόγιο του Προαστιακού δεν βρέθηκε στην θέση της εμπορικής αμαξοστοιχίας στα Τέμπη. Σύμφωνα με τον μηχανοδηγό, το δρομολόγιο καθυστέρησε είκοσι λεπτά με αποτέλεσμα να βρεθεί τελικά πίσω από το τρένο που συγκρούστηκε μετωπικά με το Intercity.
«Μας κράτησε ο σταθμάρχης της υπηρεσίας στο σταθμό του Λιτοχώρου με αποτέλεσμα να προπορευθεί η αμαξοστοιχία η εμπορική. Αν ήμασταν εμείς εκεί θα ήταν δύο επιβατικές αμαξοστοιχίες. Ο προαστιακός ο δικός μας και η αμαξοστοιχία που έγινε το δυστύχημα. Εμείς ήμασταν γύρω στα 50 – 55 άτομα», δήλωσε ο μηχανοδηγός Μιχάλης Μπαγιώτης.
Την ώρα που ολόκληρη η χώρα βρίσκεται σε σοκ και αναζητούνται τα λάθη και οι παραλείψεις που οδήγησαν στην πολύνεκρη τραγωδία, σε ένα βίντεο που τραβήχτηκε το 2021 σε φυλασσόμενη διάβαση στο Αμύνταιο της Φλώρινας, φαίνεται η μπάρα να σηκώνεται, από πίσω να περιμένουν ένα ποδηλάτης και ένα αγροτικό όχημα και λίγη ώρα αργότερα να περνά το τρένο με σηκωμένη την μπάρα. Προφανώς πρόκειται για κατοίκους της περιοχής που γνωρίζουν το πρόβλημα. Τι θα συμβεί όμως αν περάσει από την συγκεκριμένη διάβαση κάποιος που δεν γνωρίζει το πρόβλημα;